آشنایی با انواع دندان ها و کاربرد هر کدام

فک انسان ها (هم در بالا و هم در پایین) جایگاه دندان ها هستند. انسان ها معمولا 4 نوع دندان دارند که با ترتیب خاصی رشد می کنند و جایگاه مشخصی دارند. در این مقاله تلاش کرده ایم که تمام انواع دندان را همراه با نام دندان و کاربردشان معرفی کنیم.

انواع دندان بر اساس سن و سال کدامند؟ (انواع دندان در سنین مختلف)

ما می توانیم دندان ها را به دو دسته شیری و دائمی تقسیم کنیم. دندان های شیری آن هایی هستند که از سن حدودا 6 ماهگی کم کم در قوس فکی ظاهر می شوند و تا 6 سالگی به ما در جویدن غذا و صحبت کردن کمک می کنند. سپس از سن 6 تا 7 سالگی دندان های شیری کم کم جایگاه خود را به دندان های دائمی می دهند. آخرین دندان دائمی در سن 13 تا 17 سالگی در می آیند.

انواع دندان ها از نظر شکل و کاربرد کدامند؟

انسان ها به طور کلی صرف نظر از سن و سال، 4 نوع دندان داریم:

• دندان های پیش یا ثنایا (incisor)
• دندان های نیش (canines)
• دندان هایش پر مولر یا آسیاب کوچک (premolars)
• دندان های مولر یا آسیاب بزرگ (molars)

انواع دندان های شیری کدامند و دندان های شیری چند عدد هستند؟

دندان های شیری 20 عدد هستند که در هر فک 10 عدد وجود دارند. در هر فک کودک از سنین 6 ماهگی تا 6 سالگی تعداد و محل دندان های شیری به این شکل است:

• 4 دندان پیش
• 2 دندان نیش
• 4 دندان آسیاب یا آسیا

دندان های شیری کودکان از حدود 6 ماهگی شروع به بیرون آمدن از لثه می کنند. دندان های پیش پایین معمولاً اولین دندان های شیری هستند که جوانه میزنند اکثر بچه ها تا سن 3 سالگی تمام 20 دندان اصلی خود را دارند.

کودکان دندان های شیری خود را در سنین 6 تا 12 سالگی از دست میدهند و سپس دندان های دائمی جایگزین آن ها می شوند. دندانهای آسیاب معمولاً اولین دندانهای دائمی هستند که جوانه میزنند. اکثر افراد تا 21 سالگی تمام دندانهای دائمی خود را به طور کامل دارند.

👋 بیشتر بخوانید :

• چه روش هایی برای بستن فاصله بین دندان ها وجود دارد ؟

تعداد و انواع دندان دائمی در بزرگسالان

در بزرگسالان نیز معمولا 32 عدد دندان وجود دارد که در هر فک 16 عدد وجود دارد. معمولا تعداد دندان های شیری 12 عدد بیشتر از دندان های دائمی است و این تفاوت به خاطر این است که کودکان دندان های آسیاب بزرگ (شامل دندان عقل) ندارند. این در حالی است که بزرگسالان در هر فک 6 دندان آسیاب بزرگ (هر طرف فک 3 عدد) دارند.

دندان پیشین یا incisor teeth

هشت دندان پیشین شما در قسمت جلوی دهان قرار دارد. چهار تا از آنها در فک بالا و چهار تا در فک پایین دارید. دندانهای پیش معمولا کووچک هستند. آنها دارای لبه های تیز هستند که به شما کمک می کند غذا را گاز بگیرید. هر زمان دندان های خود را در چیزی مانند سیب فرو می کنید ، از دندان های ثنایا یت پیشین کمک خواهید گرفت. دندان های پیش معمولاً اولین مجموعه دندان هایی هستند که رویش می کنند و در حدود 6 ماهگی ظاهر می شوند. دندان دائمی پیش در سنین 6 تا 8 سالگی جوانه میزنند.

انواع دندان نیش یا کیناینز (canines)

چهار دندان نیش شما در کنار دندان های پیشین شما قرار دارد. شما دو دندان نیش در فک بالایی و دوتای دگیر در فک پایینی و در دو طرف دندان های پیشینن دارید. دندان های نیش دارای یک سطح تیز و شارپ برای پاره یا تکه تکه کردن مواد غذایی هستند.

اولین دندان شیری نیش در سنین 16 ماهگی تا 20 ماهگی ظاهر می شوند. دندان های نیش بالایی در ابتدا رشد می کنند و به دنبال آن دندان های نیش پایین وارد می شوند. دندان نیش دائمی پایین برعکس دندان های شیری نیش زودتر از دندان های فک بالا در می آیند. به عبارتی ابتدا دندان های نیش پایین در لثه ها در حدود 9 سالگی جوانه میزنند سپس دندان های نیش بالا در 11 یا 12 سالگی ظاهر می شوند.

دندان آسیاب کوچک یا پری مولار یا مولر (premolars)

هشت دندان پریمولار یا مولر یا آسیاب کوچک یا آسیای کوچک شما در کنار دندان نیش قرار دارند. 4 دندان آسیاب کوچک در فک بالا و 4 تای دیگر در فک پایین. دندان های پری مولر بزرگتر از دندان های نیش و دندان های ثنایا هستند. آنها دارای یک سطح صاف با برجستگی هایی برای خرد کردن و آسیاب کردن مواد غذایی به قطعات کوچکتر هستند تا بلع آن آسان تر شود. دندانهای پری مولار شیری با پری مولارهای دائمی جایگزین می شوند. نوزادان و کودکان خردسال فاقد دندان پرمولر هستند. زیرا این دندان ها تا حدود 10 سالگی شروع به آمدن نمی کنند. تصویر بالا مشخصا دندان های عقل را نشان میدهد که دندان های آخرین ردیف از هر قوس فکی هستند.

انواع دندان آسیاب یا مولار

به دندان های خلفی انسان دندان آسیاب یا دندان مولار یا مولر (molars) گفته می شود. این دندان ها 12 عدد هستند و بزرگترین و محکم ترین دندان ها در قوس فکی شما به شمار میروند. شما شش دندان آسیاب در فک بالا و شش دندان دیگر در پایین دارید. به هشت دندان مولار یا دندان آسیاب شما بر اساس زمانی که به طور معمول جوانه میزنند یا از لثه بیرون می آیند دندان آسیاب 6 ساله و یا دندان آسیاب 12 ساله گفته میشود.

تعداد دندان های عقل (wisdom teeth)

بزرگ بودن سطح جویدنی دندان های آسیاب به شما کمک می کند تا مواد غذایی را بهتر خورد کنید. دندان های آسیاب شامل 4 دندان عقل می شوند (در انتهای هر قوس فکی 2 عدد دندان آسیاب وجود دارد) که آخرین مجموعه دندان هایی هستند که جوانه میزنند یا از لثه بیرون می آیند. این دندان ها معمولاً در سنین 17 تا 25 سالگی به طور کاملا رشد میکنند.

همه افراد در دهان خود جای کافی برای رویش دندان آسیاب ندارند. به همین دلیل در برخی افراد دندان عقل نهفته باقی میماند، به این معنی که زیر لثه گیر کرده است. این بدان معنی است که این دندان های عقل فضای کافی برای رشد ندارند. اگر فضای کافی برای رشدن دندان عقل وجود نداشته باشد احتمالا باید اقدام به کشیدن دندان کنید.

نکات پایانی درباره تعداد و انواع دندان در انسان

32 دندان شما به عنوان یک انسان بالغ برای گاز گرفتن و ساییدن غذا ضروری است. شما همچنین به دندان های خود نیاز دارید تا بتوانید واضح صحبت کنید. در حالی که دندان های شما طوری شکل گرفته اند که تا سالیان سال در داخل دهان شما باقی بمانند اما اگر به درستی از آن ها مراقبت نکنید قطعا تا آخر عمر از نعمت آن ها بهره نخواهید برد. با دقت از آن ها مراقبت کنید و هر 6 ماه یک بار برای چکاپ کم هزینه به یک دندانپزشک خوب  مراجعه کنید. برای خوب نگه داشتن دندان ها، به طور مرتب از نخ دندان و مسواک استفاده کنید و هر شش ماه با تمیز کردن حرفه ای دندان ها، جرم گیری دندان یا بلیچینگ دندان زیبایی و سلامت بیشتری برای دندان های خود به ارمغان بیاورید.