دلیل جراحی فک و صورت چیست ؟ (عوارض و مراحل)
جراحی فک و صورت به مجموعه ای از تکنیک ها و روش های جراحی گفته می شود که به هدف بهبود موقعیت فک ها انجام می شود. در واقع افرادی که موقعیت فک های آن ها نادرست است و این نادرستی موقعیت، موجب بروز مشکلات زیادی در تکلم، بلعیدن، نفس کشیدن و یا حتی زیبایی صورت می شود با تشخیص و نظر یک جراح فک و صورت می توانند زیر تیغ جراحی بروند. آنچه در این مقاله می خوانید اطلاعاتی درباره این روش های جراحی است و خواندن آن به تمام افرادی که در شرف چنین جراحی هستند توصیه می شود.
چرا ممکن است نیاز به جراحی فک و صورت داشته باشیم؟
مشاوره رایگان
متاسفانه در سال های گذشته آمار افرادی که به دلیل وجود ناهنجاری های فک و صورت به جراحی فک نیاز داشته اند بسیار زیاد بوده است. دلایل ناهنجاری های دهانی می تواند مادرزادی باشد و یا به خاطر فشار و ضربه این اتفاق افتاده باشد. وجود این ناهنجاری ها معمولا باعث بروز مشکلات ریز و درشتی برای بیماران می شود. مثلا موارد زیر تنها تعدادی از مشکلاتی است که این افراد تجربه می کنند:
- مشکلات تنفسی
- اختلال در مفصل صورت
- نداشتن تقارن در صورت
- رشد غیر معمول فک بالا یا پایین
- جویدن و غذا خوردن نامناسب
- وجود عفونت در دهان، غده‌های بزاقی و فک و بسیاری موارد دیگر
- دندان قروچه یا براکسیسم
سن مناسب عمل جراحی فک چه سنی است؟
بهترین سنی که برای این نوع جراحی در نظر گرفته شده بین 18 تا 25 سالگی است، که رشد فک و دندان به توقف رسیده است. البته در موارد ضربه و فشار به صورت و فک، دیگر سن بیمار مورد بحث نیست، و تنها باید روی سلامتی او تمرکز کرد. فرد با مراجعه به متخصص ارتودنسی، با یکسری آزمایشات و عکس برداری ها می تواند متوجه نیاز به عمل جراحی فک شود.
البته در بعضی از موارد تنها با انجام درمان ارتودنسی می توان این اختلالات را از بین برد و نیازی به جراحی وجود ندارد. همه این‌ها باید به تشخیص دکتر متخصص باشد و بیمار نمی تواند خود تقاضای عمل جراحی کند، جز در مواردی که برای زیبایی است.
انواع عمل فک
بیشتر جراحی ها روی فک بخاطر مشکلات تنفسی و یا ناهنجاری های دندان است و عمل زیبایی در رتبه آخر این لیست قرار دارد. همچنین فک بالا بیشترین مورد تقاضای جراحی فک است.
1.عمل فک بالایی
این عمل جراحی برای درمان عقب رفتگی یا بیرون بودن فک بالایی انجام می شود، و در اصطلاح پزشکی به آن کراس بایت و اوپن بایت (بنا به تشخیص پزشک) گفته می شود. متخصص جراحی برای حرکت صحیح فک بالا، استخوان فک را طوری برش می دهد که کل آن به صورت یکپارچه حرکت کند. بعد از انجام جراحی فک بالا، متخصص ارتودنسی دندان های بالایی را در جای مناسب خود ثابت می کند. این عمل باید به گونه ای باشد که دندان های بالا دقیقا روی دندان پایین بنشینند.
🔔 مقاله مرتبط : آیا تنفس دهانی با ارتودنسی قابل درمان است ؟
2. عمل فک پایین
این عمل جراحی فک برای درمان عقب رفتگی یا بیرون بودن فک پایینی انجام می شود و اصطلاح پزشکی آن آندر بایت است. در این جراحی با بریدن استخوان و قرار گرفتن فک در جای مناسب، توسط پلیت و پیچ های مخصوص دندانپزشکی در جای خود ثابت می شوند.
از روش های استئوتومی S.S.R.O و استئوتومی I.V.R.O برای جراحی استفاده می شود. استئوتومی S.S.R.O به جراحی قسمت پشتی فک به صورت عمودی گفته می شود و استئوتمی I.V.R.O به جراحی استخوان فک به صورت مورب گفته می شود.
🎯 خواندن این مقاله را از دست ندهید :
3. جراحی هر دو فک
گاهی اوقات چون صورت فرد باریک و یا دراز است و عدم تقارن دارد، متخصص جراحی هر دو فک به صورت همزمان را تجویز می کند. این روش معمولا بیشتر برای ایجاد تقارن و زیبایی در صورت است.
4. جراحی چانه
هنگامی که بیمار دارای چانه کوچک باشد، دکتر متخصص همراه عمل فک، جراحی چانه را نیز توصیه می کند. با این جراحی می توان کوچکی چانه را برطرف کرد. در این عمل جراحی یک تکه استخوان از جلوی فک را برش می دهند و آن را در جای جدید با پیچ ثابت می کنند.
مزایای انجام جراحی فک چیست؟
جراحی فک، می تواند مزایای متعددی برای بیماران داشته باشد. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای آن اشاره می کنیم:
- زیبایی ظاهری و توازن در صورت و چهره: جراحی فک می تواند تعادل و هارمونی مناسب در شکل فک بالا و پایین را ایجاد کند، که به زیبایی صورت و چهره کمک زیادی می کند.
- اصلاح طرح لبخند: این جراحی می تواند به اصلاح طرح لبخند کمک کند، به طوری که دندان ها هماهنگی کاملی با هم پیدا کنند.
- تنفس راحت تر: جراحی فک می تواند شرایط تنفسی را بهبود بخشد و به افرادی که با مشکلات تنفسی مواجه هستند کمک کند.
- حذف خروپف و خوابی راحت تر: برای کسانی که خروپف می کنند یا مشکلات خواب دارند، جراحی فک می تواند به رفع این مشکلات کمک کند.
- اصلاح آرواره و فک: این جراحی می تواند نا همواری های لب و دندان را اصلاح نماید و به تعادل عملکرد فک و دهان کمک کند.
- رفع دردها و اختلالات گیجگاهی فکی: جراحی فک می تواند به رفع دردهای مزمن فک و مفاصل آن کمک کند.
- بهبود وضعیت تغذیه: بهبود عملکرد دهان و دندان می تواند به بهبود وضعیت تغذیه و جویدن غذا کمک کند.
آمادگی های لازم قبل از جراحی فک
قبل از اینکه برای جراحی فک آماده شوید لازم است که اقداماتی را برای هر چه بهتر شدن نتیجه جراحی خود داشته باشید. این آمادگی ها شامل موارد زیر می شود:
- مشاوره با متخصص ارتودنسی: قبل از جراحی، معمولا لازم است که بیمار به متخصص ارتودنسی مراجعه کرده و درمان ارتودنسی را آغاز کند. این درمان می تواند بین ۱۲ تا ۱۸ ماه طول بکشد.
- ارزیابی جامع: قبل از جراحی، باید یک ارزیابی کامل توسط جراح فک و صورت واجد شرایط انجام شود.
- خودداری از مصرف داروهای خاص: بیمار باید از مصرف داروهایی که باعث رقیق شدن خون می شوند مانند وارفارین، آسپرین و داروهای گیاهی خودداری کند.
- حضور در جلسات معاینه: بیمار باید به طور منظم به جلسات تعیین شده برای معاینه برود.
- ارتودنسی: برای حفظ دندان ها در موقعیت خود در حین جراحی، ارتودنسی بر روی دندان ها وجود دارد.
این مراحل برای آماده سازی بیمار و اطمینان از بهترین نتایج ممکن پس از جراحی ضروری هستند. همچنین، ممکن است متخصصین دستورالعمل های خاصی را برای رژیم غذایی یا مراقبت های دیگر قبل از جراحی ارائه دهند. بنابراین، مشورت دقیق با تیم پزشکی و دنبال کردن دستورالعمل های آنها برای آمادگی قبل از جراحی اهمیت بسیاری دارد.
👈 مقاله مرتبط: هزینه ارتودنسی دندان در سال 1403 💵
نحوه انجام جراحی فک چگونه است؟
جراحی فک یک فرآیند پیچیده و دقیق است و انجام آن توسط جراح و فک و صورت با تجربه از مشکلات احتمالی در آینده می کاهد. در اینجا به توضیح مراحل اصلی این جراحی می پردازیم:
+ برش و دسترسی: جراح با ایجاد برش هایی داخل دهان، به استخوان فک دسترسی پیدا می کند. این کار به منظور جلوگیری از ایجاد اسکارهای ظاهری روی صورت انجام می شود. در مواردی که نیاز به برش روی صورت باشد، جراح با بالاترین دقت عمل می کند تا ظاهر پوست حداقل تغییر را داشته باشد.
+ تغییر موقعیت فک: جراح با دقت استخوان های فک را برش داده و آنها را به موقعیت مورد نیاز حرکت می دهد. این می تواند شامل بزرگ کردن یک فک کوچک یا کوچک کردن یک فک بزرگ باشد.
+ ثابت سازی استخوان: پس از قرار دادن فک در موقعیت صحیح، جراح با استفاده از پلیت ها و پیچ های مخصوص، استخوان ها را در جای خود ثابت می کند.
+ زمان جراحی: مدت زمان جراحی بسته به پیچیدگی عمل متفاوت است. برای جراحی یک فک ممکن است تا یک ساعت زمان نیاز باشد، در حالی که برای جراحی هر دو فک بالا و پایین ممکن است تا چهار ساعت زمان ببرد.
این فرآیند نیازمند مهارت بالای جراحی و دقت فراوان است و باید توسط جراحان متخصص و با تجربه انجام شود. همچنین، مراقبت های پس از جراحی نقش مهمی در نتیجه نهایی و بهبودی بیمار دارند. بنابراین، مشاوره با یک جراح فک و صورت متخصص قبل از انجام جراحی بسیار مهم است تا از تمام جوانب و عوارض احتمالی آگاه باشید.
مراقبت های مورد نیاز بعد از جراحی
معمولا دوره نقاهت جراحی فک حدود 6 الی 8 هفته است. از هفته دوم به بعد افراد می توانند به حمام بروند و کارهای روزانه خود را به راحتی انجام دهند. هرچند این دوره ممکن است بنا به شرایط بیمار کمی بیشتر یا کمتر شود. دکتر ارتودنسی بعد از عمل فک دستورالعمل هایی به بیمار می دهد تا آسیبی به فک وارد نکند:
- بعد از جراحی نیاز است تا بیمار مواد خوراکی مایع مصرف کند، و بعد از آن باید غذای نرم میل کند و به مرور غذاهای سخت را به برنامه غذایی خود اضافه کند.
- مصرف داروها برای کنترل درد باید در راس زمان مقرر استفاده شود.
- از انجام فعالیت های شدید خودداری کنید.
- استعمال دخانیات بعد از انجام عمل، به خصوص زمانی که زخم باز دارید شدیدا ممنوع است.
- روی قسمتی که جراحی انجام شده به هیچ عنوان مسواک نکشید.
- بعد از 24 ساعت از زمان جراحی، دهان خود را آب نمک بشویید.
- التهاب لثه و فک بعد از عمل طبیعی است و حدودا 7 تا 10 روز بعد از بین می رود.
- برای چک آپ و بررسی میزان اثر بخشی جراحی مدام به دکتر مراجعه کنید.
عوارض عمل فک
مهارت دکتر جراح هنگام جراحی فک می تواند از عوارض عمل بکاهد و یا آن را از بین ببرد. هرچند برخی از مشکلات طبیعی است امکان بروز آن وجود دارد. این 3 عارضه از اصلی ترین عوارض عمل است:
- عفونت: در هر نوع جراحی امکان عفونت وجود دارد، از آنتی بیوتیک هایی که به شما داده می شود استفاده کنید تا این عارضه را از بین ببرید.
- خونریزی: امکان خونریزی تا چند روز و حتی چند هفته به صورت جزئی وجود دارد و حتی ممکن است خون دماغ شوید. این خونریزی هنگامی باید غیر عادی به حساب بیاید که هنگام جراحی نیاز به تزریق خون داشته باشید.
- کاهش وزن: از آنجایی که بعد از عمل فک بسته می شود، شما نمی توانید غذایی بخورید و بیشتر باید از مایعات استفاده کنید. معمولا بین 2 تا 5 کیلو کاهش وزن بعد از عمل پیش بینی می شود.
طول درمان بعد از جراحی فک چقدر است؟
به طور معمول، شش هفته لازم است تا بهبودی اولیه حاصل شود، اما ممکن است تا ۱۲ هفته برای بهبودی کامل نیاز باشد. پس از بهبودی اولیه و گذشت ۶ هفته، دندانپزشک شما مراحل نهایی تنظیم دندان ها را با استفاده از ارتودنسی انجام می دهد. کلیه مراحل تنظیم دندان ها و فک، شامل جراحی و ارتودنسی، ممکن است چند سال به طول انجامد. پس از خارج کردن بریس ها، برای حفظ وضعیت دندان ها می توان از نگهدارنده های دائمی که در پشت دندان ها قرار می گیرند (معروف به فیکس) استفاده نمود.
سخن پایانی
عمل جراحی فک یک بحث تخصصی است و هر چه دکتر آن تجربه بیشتری داشته باشد، باعث خواهد شد عوارض عمل جراحی کاهش پیدا کند. این عمل برای رفع اختلالات فیزیکی و گفتاری انجام می شود، هرچند بسیاری از افراد به دنبال انجام آن برای زیبایی هستند که گاهی ممکن است نتیجه عکس بدهد و به آسیب هایی منجر شود که دیگر قابل جبران نیست.
پاسخ به سوالات رایج درباره عمل فک و صورت
هر عملی با خطرات و عوارض احتمالی دارد به این معنی که ممکن است بیمار برخی از این عوارض و خطرات را تجربه کند یا نکند. اگر جراحی توسط یک فوق تخصص جراحی فک و صورت انجام شود که تجربه و مهارت بالایی در این زمینه دارد، عمل با کمترین عوارض و خطرات روبرو خواهد شد.
بسته به نوع مشکلی که بیمار دارد و شیوه جراحی که متخصص در پیش می گیرد، هزینه این جراحی متغییر است. برای اطلاع از هزینه نهایی باید ابتدا معاینات تخصصی صورت بگیرد.