حساسیت دندان چیست و چطور باید آن را درمان کرد؟

همه ما دست کم چند بار زمانی که غذا یا خوراکی هایی مثل بستی خوردیم با حالت نا آشنا و خیلی ناخوشایندی مثل تیر کشیدن و یا درد دندان مواجه شده ایم. اما اگر بارها و بارها و برای مثال برای چندین روز و هفته با چنین مشکلی مواجه شویم احتمالا به حساسیت دندان مبتلا شده اید. در این مقاله به طور کامل درباره حساس شدن دندان ها و نحوه درمان و پیشگیری از آن آشنا خواهیم شد.

حساسیت دندان چیست؟

حساسیت دندان به وضعیتی گفته میشود که در آن یک یا چند دندان برای یک لحظه کوتاه دچار درد میشود و حالتی مثل تیر کشیدن را برای شخص ایجاد میکند. این درد، ناراحتی یا تیر کشیدن، میتواند چند ثانیه باشد و یا اینکه تا چند دقیقه و یا حتی چند ساعت ادامه داشته باشد. دندان حساس میتواند علامت و نشانه یک بیماری یا مشکل جدی در رابطه با دهان و دندان باشد.

چه کسانی دندان حساس دارند؟

حساسیت دندان مساله ای است که افراد زیادی از جامعه را درگیر خودش میکند. این مشکل در هر بازه زمانی از طول عمر شما میتواند شروع شود و هر کسی دندان داشته باشد میتواند به چنین چیزی مبتلا شود.

اما رایج است که این معضل در افراد بین 20 تا 40 سال بیشتر دیده میشود. هر چند که نمونه های زیادی در نوجوانان و افراد بالای 70 سال نیز مشاهده شده است و رایج است. مطابق  آمار و ارقام، خانم ها ظاهرا بیشتر از آقایان یه حساسیت دندان دچار میشوند.

چرا دندان ها حساس میشوند؟

بخشی از دندان که از لثه بیرون زده شده تاج نامیده میشود که یک لایه سفید رنگ به مینا آن را احاطه کرده است. در زیر این لایه سفت و سخت، لایه نرم و حساسی وجود دارد که به آن دنتین گفته میشود. دنتین برعکس مینای دندان که هیچ سلول زنده ای ندارد، دارای سلول های زنده است و توسط عروق عصبی و خونی تغذیه میشود.

زمانی که مینای دندان که لایه  محافظ دندان است تحلیل رود یا فرسوده شود، دنتین در معرض دید قرار میگیرد. هر زمان این اتفاق بی افتد گفته میشود که دندان حساس شده است و یا شخص به  حساسیت دندان دچار شده. حساسیت دندان معمولا در حد فاصل بین لثه و دندان، جایی که به آن خط لثه گفته میشود رخ میدهد.

چه عواملی باعث حساسیت دندان میشود؟

در ادامه با شایعترین علل حساسیت دندان که باعث از بین رفتن مینا و پدیدار شدن دنتین میشوند آشنا خواهید شد.

بی دقتی در مسواک زدن

ما به همه مراجعانمان توصیه میکنیم که همیشه مسواک بزنند. آموزش های لازم برای اینکار را نیز به آن ها ارائه میدهیم. اما این وسط بعضی از مردم فکر میکنند که هرچه با فشار بیشتری مسواک را به دندان بزنند و یا برای مثال بیش از 5 دقیقه مسواک بزنند دندان های سالمتری خواهند داشت. در حالی که اینکار بدتر باعث به وجود آمدن مشکل برای دندان میشود. زمانی که بیش از حد و با فشار زیادی و مخصوصا در یک جهت مسواک بزنید، به تحلیل مینای دندان کمک خواهید کرد. شما باید تنها دو دقیقه آن هم در همه جهان و با ملایمت مسواک بزنید.

فرسایش مینای دندان

خوردن مواد غذایی بسیار شیرین و یا گازدار میتواند باعث تولید اسید در سطح دندان ها به وسیله باکتری ها شود. این روند در درازمدت باعث تحلیل رفتن مینا میشود. و زمانی که مینا با سهل انگاری شما نازک شود به حساسیت دندان مبتلا خواهید شد.

بالا رفتن و عقب نشینی لثه ها

لثه ها ممکن است به طور طبیعی عقب نشینی کنند و بالا بروند. زمانی که این اتفاق بی افتد ریشه دندان ها در معرض دید قرار میگیرد. از آنجایی که جایگاه ریشه دندان زیر لثه است، بیرون آمدنش به منزله حساس شدن دندان است. شما باید برای درمان حساسیت ناشی از تحلیل لثه ها عمل لیفتینک لثه انجام دهید.

بیماری لثه

ایجاد پلاک دندان یا تارتار می تواند باعث التهاب و عفونت لثه ها شود. علاوه بر عفونت، این احتمال نیز وجود دارد که استخوان دچار عفونت و یا کاهش توده استخوانی شود. زمانی که بیماری لثه داشته باشید آبسه ها نیز در اطراف لثه و بخش های مختلف دندان شما ایجاد میشوند. همه این ها میتواند باعث شکل گیری یک دندان حساس شوند که مدام درد میکند.

دندان قروچه

دندان قروچه یک عادت مضر برای دندان ها است. معمولا زمانی که دندان هایمان را به هم میسابیم (چه در خواب و چه از قصد) باعث تحلیل رفتن مینای دندان و پوسیدگی دندان میشویم. دندان قروچه در نهایت منجر به حساسیت دندان میشود.

شکستگی دندان

زمانیکه دندان ترک بردارد، لب پر شود و یا اینکه حتی پر شود به دلیل آسیب به مینا و بیرون افتادن دنتین دندان حساس میشود.

بلیچینگ دندان

بلیچینگ دندان فرآیند سفید کردن و شستشوی تخصصی دندان ها است. معمولا برخی از افراد بعد از اینکه اینکار را انجام میدهند تا چند روز حساسیت دندان را تجربه میکنند. اما در بیشتر مواقع اگر بلیچینگ درست و از روی اصول انجام داده شود حساسیت به وجود نخواهد آورد. از طرف دیگر اگر بیش از حد بلیچینگ کنید ممکن است مینای دندان تحلیل رفته و سروکله دندان حساس پیدا شود.

چه زمانی دندانها حساس تر هستند؟

اوج حساسیت دندان ها زمانی است که با وجود تحلیل رفتن مینا شما یک چیز خیلی سرد و یا گرم بخورید. این موضوع هم حساسیت و هم احتمالا درد را افزایش میدهد. برای همین توصیه شده که در کل مواد غذایی خیلی سرد و یا خیلی گرم میل نکنید.

روش های متوقف کردن حساسیت چیست؟

• اگر به تازگی متوجه شده اید که خوردن مواد سرد، گرم، گازدار، اسیدی و یا شیرین باعث حساس شدن دندان هایتان شده است بهتر است که از مصرف آن ها خودداری کنید.
• اگر حین مسواک زدن و شستشوی دهان با آب سرد، دندان حساس داشتید به جای آب سرد بهتر است با آب گرم اینکار را انجام دهید
• مهمتر از همه اینکه با ملایمت مسواک بزنید و حتی زمانی که دندانهایتان حساس است مسواک زدن را پشت گوش نیاندازید.
• حتما از مسواک های سافت که دارای موهای نرم هستند استفاده کنید

آیا برای درمان حساسیت دندان باید به دندانپزشک مراجعه کنم؟

هم بله و هم نه! از اولین باری که فکر مکنید دچار این حساسیت شده اید تا چند هفته صبر کنید. اگر طی این مدت خوب شدید نیازی به مراجعه نیست ولی اگه خوب نشد و حتی بدتر هم شد به یک کلینیک دندانپزشکی خوب مراجعه کنید.

درمان پزشکی حساس شدن دندان چیست؟

با مراجعه به مطب دندانپرشک او شما را بررسی و ارزیابی میکند. در ظرف مدت کوتاهی او دلیل حساسیت را تشخیص داده و بهترین راه حل درمان دندان حساس را برایتان در نظر میگیرد.

در مرحله اول تیم دندانپزشکی با برخی محصولات دندانپزشکی مثل ژل های حاوی فلوراید، شستشو و یا سایر مواد ویژه دیگر، حساسیت را درمان میکنند. اگر حساسیت مدت زیادی طول بکشد ممکن است لازم باشد چندین قرار ملاقات برای درمان کلی شما مورد نیاز باشد. اگر با این وجود هنوز حساسیت درمان نشود احتمالا با کمک مواد پر کننده خاصی بخشی از دندان که بیشتر دچار حساسیت شده را احاطه کرده یا پر کنند تا دنتین در معرض هوا و بیرون نباشد. در موارد بسیار شدید برای درمان حساسیت دندان ممکن است عصب کشی دندان و پر کردن ریشه دندان مورد نیاز باشد تا دیگر درد و حساسیتی نداشته باشید.

درمان خانگی حساس شدن دندان ها چیست؟

برخی از محصولات دندانپزشکی مثل خمیردندان ها در بازار وجود دارد که مخصوص دندان های حساس هستند. شما میتوانید یکی از آن ها را برای چند هفته استفاده کنید و یا خمیر را تنها روی بخش حساس قرار دهید تا درد و حساسیت شما کاهش یابد.

چطور از بروز این حساسیت پیشگیری کنیم؟

مهمترین موضوع در این خصوص پیشگیری از حساسیت دندان است. اگر پیشگیری کنید دندان حساس نخواهید داشت و در نتیجه نیاز به هیچ درمانی هم ندارید. برای این منظورر به چند نکته زیر توجه کنید:

• دندان هایتان را هر شب قبل از خواب با خمیردندان حاوی فلوراید تمیز کنید
• هر دو تا 3 ماه یکبار مسواک خود را تعویض کنید
• بلافاصله بعد از غذا مسواک نزنید و صبر کنید تا دست کم 1 ساعت بگذرد.
• غذاهای خیلی شیرین، گازدار، خیلی سرد و خیلی گرم نخورید.
• قبل از بلیچینگ دندان با تیم دانپزشکی خودتان صحبت کنید
• به طور مرتب و منظم به دندانپزشک خودتان مراجعه کنید.